Općina Tešanj je kroz historiju poznata po svom bibliotekarstvu, a možemo kazati da je tešanjska biblioteka danas jedna najbogatija biblioteka u Zeničko-dobojskom kantonu, a spada u red najbogatijih biblioteka u Bosni i Hercegovini. Njeno bogatstvo se ogleda u raritetima koje posjeduje a između ostalih to su: biblioteka Hamida Dizdara, biblioteka Mesuda Smailbegovića, te razni časopisi koji su stari preko stotinu godina.
Nezaobilano je osvrnuti se na neprocjenjivi fond Hamida Dizdara, koji je dijelom književne građe tešanjske biblioteke. Hamid, iz velike porodice Dizdar, bijaše novinar, pjesnik, književnik, a za života je stvorio fascinantnu privatnu biblioteku, sastavljenu od stotina rijetkih knjiga, stotina primjeraka ugasle bosanskohercegovačke štampe i rukopisa djela najznačajnijih književnih savremenika. Udovica Hamida Dizdara je, nakon njegove smrti, ponudila njegovu porodičnu biblioteku Stocu i Sarajevu na otkup, ali su je odbili.
Mustafa Ćeman iz Tešnja je za ovo saznao i bio je uzrokom da književno bogatstvo Hamida Dizdara otkupi i stigne u Tešanj. Po tome se Tešanj i prepoznaje i ponosi se time, a Tešnjaci su ponosni na činjenicu da je tada svijest tešanjskih ljudi bila takva da prepozna kulturno-historijsku baštinu. Fond Hamida Dizdara sačinjen je od bogate i raznovrsne građe, a sadrži više od 17.500 knjiga.
Dio fonda jest zbirka ugašene periodike od 898 uglavnom nekompletnih časopisa i listova, a posebno su vrijedne kolekcije periodične štampe iz 19. stoljeća. Među najvrednijim časopisima koji su dio “Hamidovog fonda” svakako je Sarajevski cvjetnik, pa zatim Biser, Nada, Bosanska vila, Bošnjak. Važan dio fonda čine i rukopisi značajnih književnika i kulturnih radnika Bosne i Hercegovine.
Dakle, tešanjska Biblioteka je sa svojim bogatim knjižnim fondom značajan i nezaobilazan izvor za istraživanje svih nauka. Biblioteka se posebno ponosi zbirkom izrazito raritetnih djela čiji fond broji ukupno 2000 rijetkih knjiga. Najstarija štampana knjiga je iz 1605. godine, a među najdragocjenijim su i najstariji rukopis na arapskom jeziku koji potiče još iz 1417. godine, te najstariji rukopis na turskom jeziku iz 1560. godine. Posebno je zanimljivo što Biblioteka sadrži knjige koje su nastale prepisivanjem u Tešnju, između ostalog i u tešanjskim medresama. Zgrada Biblioteke je dostupna svim istraživačima, studentima, učenicima, profesorima i ostalim ljubiteljima knjige.
Za Intelektualno.com piše: Rabija Arifović
