Na današnji dan prije 50 godina otvoren je Aeorodrom Sarajevo

Među prvim zračnim linijama na području Sarajeva, bila je linija Sarajevo – Beograd – Podgorica, koja je otvorena 1930. godine. U upotrebi su bili manji putnički avioni, a za njihove potrebe koristio se vojni aerodrom u Rajlovcu. Rat od 1941. do 1945. godine značio je obustavu civilnog zračnog saobraćaja. Nakon Drugog svjetskog rata uspostavljaju se ponovo zračne linije prema Sarajevu i iz Sarajeva, a u upotrebi je bio Aerodrom u Butmiru. Zbog potreba uvođenja u eksploataciju novih tipova mlaznih aviona, koji su zahtijevali čvrste betonske podloge manevarskih površina, krenulo se u realizaciju ideje o gradnji novog sarajevskog aerodroma.  Poslije dugogodišnjih analiza i ispitivanja pozicije budućeg aerodroma odlučeno je da isti bude lociran u sarajevskom polju, nedaleko od travnatog aerodroma Butmir. Gradnja je započela 1965. godine i trajala je nešto više od tri godine. Za to vrijeme izgrađene su pista, rulne staze, platforma, terminalna i upravna zgrada i kontrolni toranj. Zvanični naziv novog aerodroma bio je “Aerodrom Sarajevo – Ilidža” i svečano je otvoren 2. juna 1969. godine. Radionaviga­cijska (R/NAV) oprema na aerodromu omogućavala je prihvat svih vrsta zrakoplova, zaključno s kategorijom C, i u prilikama noćnog letenja i složenih meteoroloških uvjeta (VFR i IFR letova).

U Sarajevu su se 1984. godine održavale 14. Zimske olimpijske igre, što je značilo da se osnovni kapaciteti aerodroma moraju proširiti. Tako se pristupilo produžavanju piste, izgradnji nove paralelne rulne staze, novog terminala i objekta Službe kontrole letenja sa novim kontrolnim tornjem. Time se Aerodrom Sarajevo svrstao u najopremljenije aerodrome u ovom dijelu Evrope. Tehnološki i kadrovski bio je potpuno spreman dočekati početak olimpijade. Za vrijeme Zimskih olimpijskih igri promet na aerodromu je intenziviran, tako da se dnevno obavljalo između 50 i 70 aviooperacija. U tim danima na aerodrom je prvi put sletio JAT-ov najveći putnički avion DC-10, koji je letio na direktnoj liniji iz New Yorka. Osim toga, zabilježeno je u više navrata slijetanje velikih interkontinentalnih aviona tipa L-1011-Tristar, B-707, DC-8 i niza drugih. Posljednjeg dana ZOI ‘84 ostvaren je rekordan dnevni promet, kada je oko 14.000 putnika otpremljeno sa aerodroma u Sarajevu.

Za vrijeme agresije na Repubiku Bosnu i Hercegovinu, aerodrom je bio pod kontrolom srpskih paravojnih jedinica, koje su započele pljačku i uništavanje opreme, radionavigacijskih sredstava i svega ostalog što se nije moglo transportirati prema teritorijama koje su se nalazile pod srpskom kontrolom. Jedinice UNPROFOR-a, koje su se još uvijek nalazile na aerodromu, postepeno počinju obnavljati vojni zračni promet. Aerodrom se u ovom periodu koristio za vojne letove i za dostavljanje humanitarne pomoći opkoljenom Sarajevu.

Od aprila 1996. dijelom aerodroma upravljaju civilne vlasti BiH. Od tog momenta počinje borba za vraćanje aerodromu Sarajevo prave funkcije — civilnog zrakoplov­stva. Dio polovne opreme doniran je aerodromu, sanirana je sortirnica i pretvorena u improvizirani terminal. Radnici nakon kratke obuke u Turskoj zauzimaju svoja dugo očekivana radna mjesta. U augustu 1996. godine aerodrom je ponovo otvoren za civilni saobraćaj.

Generalna rekonstrukcija aerodromske terminalne zgrade s kompletno novom tehnologi­jom i opremom vrhunskog kva­liteta uspješno se završava po­četkom 2001. godine. Svečanim otvorenjem u martu 2001. Ae­rodrom kompletira sve sadržaje u pogledu potreba i komfora putnika, čime i zvanično počinje novo razdoblje sarajevskog aerodroma.

Za Intelektualno.com priredio: Alen Borić